Өңірлік кәсіпкерлер палатасының алаңында Қаржы вице-министрі Дәурен Темірбеков Ақмола облысының бизнес-қоғамдастығымен кездесті. Басты мақсат - салық реформаларын, соның ішінде ҚҚС мөлшерлемесін арттыруға қатысты мәселені талқылау.

Еске салсақ, ел президенті Қасым-Жомарт Тоқаев осы жылдың 7 ақпанында Астанадағы бизнеспен кездесуде Үкіметке ҚҚС мөлшерлемесі бойынша мәселені қосымша пысықтауды тапсырған болатын. Осыған байланысты Үкімет мүшелері жергілікті жерлерде кәсіпкерлік қоғамдастықпен салық саясаты мәселелерін талқылау үшін «Атамекен» ҚР ҰКП өкілдерімен бірлесіп, өңірлерді аралап жүр. Дәурен Темірбеков Үкіметтің ҚҚС сараланған мөлшерлемелері бойынша ұсыныстарын айтты.

«ҚҚС-тың жалпы мөлшерлемесін 16% деңгейінде белгілеу ұсынылады. Ал ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді салықтан толығымен босату жоспарлануда. Бірқатар сала үшін аралық мөлшерлемені 10%-ға енгізу ұсынылды. Осылайша, үкімет ұсынған ҚҚС мөлшерлемесін саралау: 16%, 10%, 0%-ға салықтан босату», - деді вице-министр.

Сондай-ақ, ҚҚС бойынша есепке қоюдың қолданыстағы шегін - 80 млн теңгеден 15 млн теңгеге дейін төмендету ұсынылады.

Кездесу барысында салалық қауымдастықтардың өкілдері салық заңнамасына енгізілген өзгерістерге қатысты өз пікірін білдірді.

«Салықты көтермес бұрын бюджет шығыстарының құрылымын сыни тұрғыдан қайта қарау маңызды. Бюджеттің басым үлесі мемлекеттік аппарат шығынын жабуға, тиімсіз жобаларды субсидиялауға және нақты табыс әкелмейтін өзге де шығындарға жұмсалады. Қатаң бюджеттік ережелердің сақталуын бақылауды күшейту қажет. Ел экономикасының ішіндегі резервтерді іздеу керек. Еңбекақы қорына салық жүктемесінің 10%-ға төмендеуі ҚҚС мөлшерлемесін көтеру есебінен өтемақымен қатар жүрмеуі тиіс, ол дербес салық реформасы болуы тиіс», - деп санайды Ақмола облысының туристік қауымдастығының басшысы, туризм және экология салалық кеңесінің төрағасы Қайрат Сұлтанов.

Шағын бизнес субъектілері атынан «Ахмадиев С.А.» ЖК басшысы Сәдбек Ахмадиев сөз сөйледі, ол қолданыстағы ҚҚС мөлшерлемесін сақтау мүмкіндігін қарастыруды немесе тіркеу кезінде оны 50 000 АЕК-ке дейін ұлғайтуды көздеуді ұсынды.

«Жаңа Салық кодексінің жобасына енгізілмеген тағы бір маңызды мәселе: бизнесті ашқан кезде кәсіпкерлердің аз бөлігі салық салу мәселесі және салық салынатын айналымның өсуі туралы ойлайды. Бұл ҚҚС бойынша міндетті есепке алуға әкеледі. Бүгінгі таңда, егер кәсіпкердің айналымы 20 000 АЕК-тен асса, ал бұл небәрі 78 640 000 теңге болса, онда ҚҚС бойынша тіркеу және қосымша 12% салық төлеу міндеттемесі туындайды. Сонымен қатар, бұл талап сақталмаған жағдайда фискалдық органдар тарапынан өте қатаң санкциялар қарастырылған», - дейді Сәдбек Ахмадиев.

Құрылыс саласы өкілдерінің пікірінше, әлеуметтік инфрақұрылымдық төлемді бір мезгілде енгізу кезінде ҚҚС-ті арттыру құрылыс салушылар үшін қосымша қаржылық жүктеме. Бұл тұтастай алғанда өңірдің құрылыс саласына әсер етеді. Бұл құрылыстың жалпы құнын едәуір арттыруы мүмкін, соның салдары тұрғын үй немесе коммерциялық жылжымайтын мүлік бағасының өсуіне әкеледі. Бағаның өсуі тұрғын үйдің қол жетімділігін төмендетіп, жалдау құнын арттыруы мүмкін. Құрылыс құны артады - салық жүктемесінің өсуі құрылыс материалдары мен қызметтерінің қымбаттауына әкеледі. Бұл жобалардың рентабельділігін төмендетеді және құрылыс көлемінің төмендеуіне әкелуі мүмкін.

«Инвестициялық тартымдылық төмендейді. Салық жүктемесінің артуы инвесторлар үшін қосымша қаржылық тәуекелдер туғызады, бұл құрылыс секторына инвестицияның қысқаруына және соның салдарынан саланың даму қарқынының баяулауына әкелуі мүмкін. Тұрғын үй мен инфрақұрылымдық объектілерге бағаның өсуі сөзсіз түпкілікті өнімнің қымбаттауына алып келеді. Салдары тұрғын үйдің қолжетімділігіне және тұрғын үй құрылысының мемлекеттік бағдарламаларын іске асыруға теріс әсер етеді. Қосымша салық шығындары құрылыс компанияларын қызметкерлерді қысқартуға немесе тіпті жұмысын тоқтатуға мәжбүр етуі мүмкін. Осындай жайт өңірдегі жұмыссыздықтың өсуіне әкеледі. Осылайша, Әлеуметтік инфрақұрылымдық төлем енгізу кезінде ҚҚС бойынша жеңілдіктерді сақтау құрылыс саласын орнықты дамыту үшін маңызды шарт болмақ», - деді «Строй Тех IC» ЖШС басшысы Мұхтар Есенов.

Сонымен қатар, «KazBeef Processing» ЖШС директоры Азамат Орымбаевтың пікірінше, өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы салалары ҚҚС-тан босатылған кезде де өз маржасын сақтау үшін ағымдағы бағаларды қалдыруға мәжбүр болады. Кәсіпкер қайта өңдеу бағаны 13%-ға көтеретініне сенімді (3% - ҚҚС мөлшерлемесінің өсуіне байланысты, маржаны сақтау үшін 10%), ал бюджетке салынатын салықтар осы уақытта 300%-ға артады.

Ақмола облысы кәсіпкерлерінің құқығын қорғау және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл кеңесінің төрағасы Валентина Геращенко шағын бизнесті қолдауды, атап айтқанда, ҚҚС бойынша тіркеудің қолданыстағы шегін сақтау мүмкіндігін қарастыруды, ал ҚҚС мөлшерлемесін 14% - ға дейін арттыруды сұрайды.

«Бастапқыда бұл 20% ҚҚС туралы болды, қазір 16%. Неліктен 14% немесе 15% емес? Неліктен кейбір сала үшін мөлшерлеме 10%? Егжей-тегжей транскрипция қажет. Бұл сандар ойыны емес - бұл Қаржы министрлігінің іргелі проблемасының көрсеткіші», - деп атап өтті Валентина Геращенко.

«Ақмола бизнес-қоғамдастығының пікірі ескеріледі деп үміттенеміз, біз кәсіпкерлеріміздің барлық ұсынысын ҰКП орталық аппараты арқылы Қаржы министрлігіне жазбаша түрде жібереміз. Қосылған құн салығының мөлшерлемесі және ҚҚС бойынша есепке қою шегі мәселесі білікті сарапшылардың, кәсіпкерлердің, оның ішінде бизнес-талдаушылардың және депутаттардың пікірін ескере отырып, өзара өлшеніп қабылдануы тиіс», - деп атап өтті ӨКП директоры Ерқанат Мұсылманбек.